Obrona cywilna

Cele zadania i organizacja obrony cywilnej.

Pod pojęciem obrony cywilnej (ochrony ludności, ochrony cywilnej) należy rozumieć zapewnienie bezpieczeństwa ludziom, ich mieniu i środowisku przed wypadkami i klęskami każdego rodzaju. Innymi słowy – zgodnie z przepisami prawa – obrona cywilna RP jest pozamilitarnym elementem systemu obronnego państwa i stanowi kompleks wewnętrznie skoordynowanych interdyscyplinarnych przedsięwzięć o charakterze planistycznym, organizacyjnym, szkoleniowym, logistycznym i inwestycyjnym. Elementy powyższej definicji świadczą o humanitarnej istocie obrony cywilnej i stawiają ją na należnym miejscu w systemie obronnym państwa.

Podstawy prawne funkcjonowania obrony cywilnej.

Prawo krajowe

Ustawa z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony (Dz.U.2021.372 t.j.);
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin (Dz. U. Nr 96, poz.850);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 2004 r. w sprawie ogólnych zasad wykonywania zadań w ramach powszechnego obowiązku obrony (Dz. U. Nr 16, poz. 152);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie odbywania służby w obronie cywilnej (Dz. U. Nr 108, poz. 698).

Prawo międzynarodowe

Całokształt zagadnień dotyczących ochrony ludności cywilnej w konfliktach zbrojnych ujęto w Konwencjach Genewskich przyjętych 12 sierpnia 1949 r., które Polska ratyfikowała w 1954 r. Należą do nich:

I konwencja o ochronie osób cywilnych i chorych w armiach czynnych;
II konwencja o polepszaniu losu rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu;
III konwencja o traktowaniu jeńców wojennych;
IV konwencja o ochronie osób cywilnych podczas wojny.

Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju i wojny.

I. W czasie pokoju.

działalność planistyczna;
szkolenia z zakresu obrony cywilnej;
upowszechnienie problematyki obrony cywilnej;
prace organizacyjne;
tworzenie formacji OC;
prowadzenie ewidencji osób przeznaczonych i powołanych do OC;
przygotowanie ludności do uczestnictwa w powszechnej samoobronie;
postępowanie po ogłoszeniu alarmu;
przygotowanie do ochrony lokali, budynków mieszkalnych i gospodarczych, żywności, wody, produktów rolnych i pasz;
utrzymanie w należytym stanie technicznym sprzętu i środków ochrony;
przygotowanie i wykorzystanie domowych pomieszczeń ochronnych.

II. W czasie wojny.

wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie;
ochrona ludności przed współczesnymi środkami rażenia;
organizację i prowadzenie akcji ratowniczych;
udzielanie pomocy medycznej;
zapewnienie tymczasowych pomieszczeń i zaopatrzenia;
utrzymanie porządku w strefach dotkniętych klęskami;
pomoc służbą użyteczności publicznej i grzebaniu zmarłych;
ochrona zakładów przemysłowych, urządzeń użyteczności publicznej, gospodarki rolnej i handlowej, wody oraz produktów żywnościowych i pasz;
ochrona dóbr kultury i ważnej dokumentacji technicznej.

W Jaśle obecnie powołana 1 formacja OC, drużyna Wykrywania i alarmowania.