9 czerwca br. w godzinach popołudniowych odbyła się pierwsza społeczna akcja sprzątania Cmentarza żydowskiego w Jaśle. Akcja zorganizowana została spontanicznie przez Miasto Jasło we współpracy z Fundacją AntySchematy2 z Tarnowa, przy udziale kilkudziesięciu osób chętnych z różnych instytucji i organizacji.

Dlaczego Cmentarz Żydowski? W obecnych czasach coraz częściej odczuwamy potrzebę odkrycia i zrozumienia naszej przeszłości, dziedzictwa kulturowego, które pozostawili nasi przodkowie. Ze względu na ogrom zniszczeń, jakie dotknęły Jasło w wyniku II wojny światowej, nie pozostało wiele materialnych pamiątek przeszłości. To co ocalało, dorobek historyczny i kulturowy dawnych mieszkańców, staramy się chronić i otaczać opieką.

Jasielski Cmentarz Żydowski jest jedynym materialnym śladem obecności społeczności żydowskiej w Jaśle. Jak każdy inny cmentarz, ten również jest pomnikiem świadczącym o historii naszego miasta. Pochowani są na nim jaślanie, zwykli ludzie, mieszkańcy, prowadzący kwitnące życie społeczne, gospodarcze i polityczne, któremu kres położyła II wojna światowa. Jest to dziedzictwo kulturowe Jasła, o które chcemy zadbać i przekazać następnym pokoleniom.

Porządkowanie cmentarza stanowiło kolejne w bieżącym roku (po Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu, wystawie „Społeczność Żydowska w Jaśle” w Muzeum Regionalnym w Jaśle i akcji społeczno-edukacyjnej „Żonkile”, w którą włączyła się Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle) działanie, którego celem jest przywrócenie w pamięci jaślan obrazu społeczności żydowskiej i jej roli w życiu naszego miasta.

Ze względu na nieuregulowany stan prawny oraz toczące się postępowania sadowe, cmentarz nie ma formalnego opiekuna. Nagrobki są zarośnięte bujną trawą oraz ukryte pod warstwą gałęzi i liści, często nagromadzonych przez wiele lat.

W chwili obecnej Cmentarzem opiekuje się społecznie osoba prywatna ze środowiska szkolnego wraz z grupą młodzieży. Ich działania są minimalne, obejmują głównie utrzymanie porządku przy pomniku czy zagrabienie liści ze ścieżki. Liczba prac porządkowych potrzebnych do wykonania na Cmentarzu, ze względu na jego powierzchnię, pozostaje nadal ogromna.

W piątkowej akcji udział wzięło kilku pracowników Urzędu Miasta w Jaśle (Patrycja Bimkiewicz, Agata Koba, Sylwia Kopacz-Nadymus, Bożena Molska-Olbrot, Mateusz Kozioł) na czele z zastępcą burmistrza Elwirą Musiałowicz-Czech, przedstawiciele Jasielskiego Domu Kultury (Elżbieta Ruszała), Muzeum Regionalnego w Jaśle (Mariusz Świątek), Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaśle (Dorota Woźnica, Magdalena Chart), prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego (Wiesław Hap), a także młodzież z Zespołu Szkół nr 3 w Jaśle z opiekunką Magdaleną Białek. Nie zabrakło również wsparcia 16 jasielskich harcerzy ze 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy” wraz z instruktorem pwd Leszkiem Woźniackim, a także członków Szkolnego Koła Miłośników Jasła z Zespołu Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle. W akcję włączył się również jeden z jasielskich przedsiębiorców, Grzegorz Schabiński udostępniając sprzęt ogrodniczy i wsparcie pracownika.

Wszystkim uczestnikom serdecznie dziękujemy za zaangażowanie i pomoc. Dzięki wspólnej pracy udało się odsłonić już część terenu. Planujemy kontynuację tych działań, wraz z zaproszeniem również innych osób, instytucji czy organizacji do udziału w akcji.